Relacja z DELab Talks z Guntramem B. Wolffem

30 stycz­nia w ramach DELab Talks odbył się wykład Gun­tra­ma B. Wolf­fa, dyrek­to­ra think-tan­ku Bru­egel, pt. „Wyzwa­nia sto­ją­ce przed Unią Euro­pej­ską: szan­se na świe­tla­ną przy­szłość?”. Dyrek­tor Wolff w swo­im wystą­pie­niu sku­pił się na wyda­rze­niach, któ­re będą mia­ły naj­bar­dziej zna­czą­cy wpływ na przy­szłość i siłę Unii Euro­pej­skiej – wybór Donal­da Trum­pa na pre­zy­den­ta USA oraz decy­zję Bry­tyj­czy­ków o Bre­xi­cie. Zwró­cił rów­nież uwa­gę na nie­po­ją­cy sta­ły wzrost popar­cia anty­unij­nych par­tii popu­li­stycz­nych, któ­re mogą osła­bić jed­ność UE.

Poli­ty­ka Donal­da Trum­pa jest naj­więk­szym zewnętrz­nym wyzwa­niem, przed któ­rym stoi Unia Euro­pej­ska. Według dyrek­to­ra Wolf­fa jej wpływ na UE jest trud­ny do prze­wi­dze­nia. Z jed­nej stro­ny pogor­sze­nie rela­cji mię­dzy UE a USA może osła­bić unij­ną gospo­dar­kę, z dru­giej stro­ny jego decy­zje mogą pro­wa­dzić do osła­bie­nia pozy­cji Sta­nów Zjed­no­czo­nych na are­nie mię­dzy­na­ro­do­wej, co może być szan­są dla UE na wzmoc­nie­nie wła­snej pozy­cji. Trud­no okre­ślić, jaką poli­ty­kę han­dlo­wą pro­wa­dzić będzie pre­zy­dent Trump, czy zre­ali­zu­je swo­je zapo­wie­dzi doty­czą­ce pod­wyż­sze­nia do 20% opo­dat­ko­wa­nia towa­rów z Mek­sy­ku oraz jak będzie wyglą­dać poli­ty­ka fiskal­na USA za jego rządów.

Z kolei wewnętrz­nym wyzwa­niem, z któ­rym musi się zmie­rzyć UE, jest utrzy­ma­nie jed­no­ści Unii Euro­pej­skiej po decy­zji Wiel­kiej Bry­ta­nii o Bre­xi­cie, któ­ry – zda­niem Wol­l­fa – będzie miał miej­sce w prze­cią­gu dwóch lat. Zagro­że­niem dla jed­no­ści UE są tak­że popu­li­stycz­ne par­tie poli­tycz­ne, któ­re zysku­ją popar­cie, skła­da­jąc wybor­com obiet­ni­ce nie­moż­li­we do speł­nie­nia i pod­sy­ca­ją anty­unij­ne nastro­je. Trend wzro­stu popar­cia dla ruchów i par­tii kwe­stio­nu­ją­cych ideę inte­gra­cji sta­no­wi nie tyl­ko barie­rę w kwe­stii jej ewen­tu­al­ne­go pogłę­bia­nia, ale rów­nież – jak wska­zu­je doświad­cze­nie refe­ren­dum w spra­wie Bre­xi­tu – utrzy­ma­nia dotych­cza­so­wych osiągnięć.

Jako źró­dła tych wyda­rzeń i tren­dów Wollf wska­zał trzy przy­czy­ny. Po pierw­sze są to nie­rów­no­ści docho­do­we: w USA i Wiel­kiej Bry­ta­nii oby­wa­te­le nie mają poczu­cia uczest­ni­cze­nia w korzy­ściach wyni­ka­ją­cych ze wzro­stu gospo­dar­cze­go. Co cie­ka­we podob­ne tren­dy zaob­ser­wo­wać moż­na w pań­stwach UE, w któ­rych – według badań – nie­rów­no­ści docho­do­we od 20 lat się zmniej­sza­ją. Dru­gą przy­czy­ną jest sprze­ciw wobec kul­tu­ro­wym war­to­ściom repre­zen­to­wa­nym przez libe­ra­łów. Zwrot ku tra­dy­cyj­nym war­to­ściom licz­nej gru­py spo­łe­czeń­stwa zilu­stro­wa­ny został przy­kła­dem bada­nia doty­czą­ce­go typu kształ­ce­nia, jaki powi­nien być pro­wa­dzo­ny w szko­le. Wybor­cy Trum­pa wska­zy­wa­li na tra­dy­cyj­ne meto­dy, pod­czas gdy wybor­cy Clin­ton na koniecz­ność wspie­ra­nia w dzie­ciach kre­atyw­no­ści. Trze­cią przy­czy­ną wspo­mi­na­nych powy­żej wyda­rzeń jest kwe­stia imi­gran­tów. Dyrek­tor Wolff odwo­łał się do przy­kła­du wzro­stu popar­cia skraj­nie pra­wi­co­wej par­tii nie­miec­kiej, Alter­na­ti­ve für Deutsch­land – według son­da­ży reto­ry­ka euro­scep­tycz­na prze­ko­ny­wa­ła do niej 4% ankie­to­wa­nych, nato­miast reto­ry­ka anty­imi­granc­ka – już 15%.

Nale­ży się zasta­no­wić, jak moż­na reago­wać na te wyda­rze­nia. Według dyrek­to­ra Wolf­fa klu­czo­we jest dokład­ne ana­li­zo­wa­nie tego, gdzie nie­rów­no­ści rze­czy­wi­ście wystę­pu­ją i prze­ciw­dzia­ła­nie im. Przede wszyst­kim nale­ży wzmoc­nić pozy­cję państw w zakre­sie wal­ki z nie­rów­no­ścia­mi, pod­jąć bar­dziej efek­tyw­ną wal­kę z oszu­stwa­mi podat­ko­wy­mi i finan­so­wy­mi. Zwró­cił rów­nież uwa­gę na koniecz­ność sku­tecz­niej­szej ochro­ny zewnętrz­nych gra­nic UE.

Ponad­to waż­ne jest odpo­wied­nie zare­ago­wa­nie na posu­nię­cia Trum­pa, szcze­gól­nie w zakre­sie poli­ty­ki han­dlo­wej. Pro­ble­mem pozo­sta­je fakt, że w UE – na obec­nym pozio­mie inte­gra­cji – nie­moż­li­we jest pro­wa­dze­nie wspól­nej poli­ty­ki fiskal­nej. Tym samym w sytu­acji, w któ­rej Sta­ny Zjed­no­czo­ne wpro­wa­dzą wyso­kie cła na towa­ry impor­to­wa­ne z Unii – Unia jako całość nie była­by w sta­nie odpo­wie­dzieć sku­tecz­ną, jed­no­li­tą poli­ty­ką. Tym samym szan­se na jaśniej­szą przy­szłość są zależ­ne od zdol­no­ści do pod­ję­cia zde­cy­do­wa­nych, soli­dar­nych dzia­łań, obej­mu­ją­cych kom­plek­so­wą wal­kę z źró­dła­mi wymie­nio­nych pro­ble­mów – pozo­sta­je tyl­ko pyta­nie, czy Unia jest na nie gotowa.

Zapra­sza­my do obej­rze­nia zdjęć z wydarzenia!

https://www.delab.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2017/02/g8.jpg

https://www.delab.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2017/02/g7.jpg

https://www.delab.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2017/02/gun1.jpg

https://www.delab.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2017/02/g6.jpg

https://www.delab.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2017/02/g4.jpg

https://www.delab.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2017/02/g3.jpg

https://www.delab.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2017/02/g2.jpg

https://www.delab.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2017/02/g5.jpg

Scroll to Top