Orędzie o stanie Unii Europejskiej: cyfryzacja jednym z kluczowych filarów działań

Prze­wod­ni­czą­ca Komi­sji Euro­pej­skiej Ursu­la von der Ley­en przed­sta­wi­ła 16 wrze­śnia 2020 roku orę­dzie o sta­nie Unii Euro­pej­skiej. Prze­mó­wie­nie potwier­dzi­ło prio­ry­te­ty dzia­łań, któ­re podej­mo­wać ma UE w naj­bliż­szym cza­sie, w tym m.in. wagę cyfry­za­cji w dobie wycho­dze­nia z kry­zy­su eko­no­micz­ne­go, wywo­ła­ne­go pan­de­mią i wal­ki z glo­bal­ną kata­stro­fą klimatyczną.

Joan­na Mazur, ana­li­tycz­ka DELab UW, WPiA UW

Poświę­co­ną cyfry­za­cji część prze­mó­wie­nia von der Ley­en roz­po­czy­na odwo­ła­nie do dobrze zna­ne­go z unij­ne­go dys­kur­su opar­cia cyfry­za­cji na pod­sta­wo­wych z euro­pej­skiej per­spek­ty­wy zasa­dach, takich jak ochro­na pry­wat­no­ści, wol­no­ści sło­wa, swo­bo­da prze­pły­wu danych czy cyber­bez­pie­czeń­stwo. Waga odwo­łań do tych war­to­ści wyni­ka z pro­ble­ma­tycz­nych roz­bież­no­ści w stra­te­giach cyfro­we­go roz­wo­ju mię­dzy np. UE i USA czy UE i Chi­na­mi. Dla­te­go też prze­wod­ni­czą­ca KE pod­kre­śli­ła koniecz­ność szyb­kie­go dzia­ła­nia – zanim Euro­pa „będzie zmu­szo­na podą­żać dro­gą wyty­czo­ną przez innych, któ­rzy usta­lą te stan­dar­dy dla nas”.

Rola odgry­wa­na przez szyb­kość dzia­ła­nia pod­kre­ślo­na zosta­ła przez von der Ley­en w odnie­sie­niu do pierw­sze­go z wymie­nio­nych przez nią obsza­rów cyfry­za­cji: danych. Prze­wod­ni­czą­ca KE pod­kre­śli­ła, że w odnie­sie­niu do danych sper­so­na­li­zo­wa­nych Euro­pa dzia­ła­ła zbyt wol­no. Tego typu opóź­nie­nie, zda­niem von der Ley­en, nie może mieć miej­sca w odnie­sie­niu do danych prze­my­sło­wych. Poten­cjał ich wpły­wu na roz­wój gospo­dar­czy naka­zu­je podej­mo­wa­nie ini­cja­tyw, któ­re uczy­nią z UE lide­ra w wyko­rzy­sty­wa­niu danych dla prze­my­słu, m.in. poprzez two­rze­nie wspól­nych prze­strze­ni danych.

Dru­gim obsza­rem wymie­nio­nym w orę­dziu w zakre­sie cyfry­za­cji są tech­no­lo­gie, w szcze­gól­no­ści sztucz­na inte­li­gen­cja. Prze­wod­ni­czą­ca KE zapo­wie­dzia­ła przed­sta­wie­nie w przy­szłym roku ini­cja­ty­wy usta­wo­daw­czej odno­szą­cej się do zagad­nie­nia algo­ryt­mów i pro­ble­mów zwią­za­nych z bra­kiem ich przej­rzy­sto­ści. Dzia­ła­nia te sta­no­wić będą kon­ty­nu­ację komu­ni­ka­tów KE przed­sta­wio­nych już w lutym 2020 r., czy­li Bia­łej księ­gi w spra­wie sztucz­nej inte­li­gen­cji, Euro­pej­skiej stra­te­gii w zakre­sie danych oraz Kształ­to­wa­nia cyfro­wej przy­szło­ści Euro­py (zobacz nasz arty­kuł w For­bes na ten temat).

Trze­ci filar dzia­łań pro­po­no­wa­nych w orę­dziu odno­si się do infra­struk­tu­ry. Prze­wod­ni­czą­ca KE zapo­wie­dzia­ła m.in. inwe­sty­cje w roz­wój sie­ci sze­ro­ko­pa­smo­wych w obsza­rach wiej­skich, sie­ci 5G i 6G, popra­wę cyber­bez­pie­czeń­stwa i kolej­ną gene­ra­cję super­kom­pu­te­rów. Waga infra­struk­tu­ry widocz­na jest cho­ciaż­by w świe­tle powszech­nych w cza­sie pan­de­mii doświad­czeń w trud­no­ści z połą­cze­nia­mi czy korzy­sta­niem z naucza­nia zdalnego.

W wypad­ku wszyst­kich obsza­rów wymie­nio­nych przez von der Ley­en zaob­ser­wo­wać moż­na, podob­nie jak w wypad­ku wspo­mnia­nych wyżej doku­men­tów przed­sta­wio­nych w lutym, postu­lo­wa­ną koniecz­ność postrze­ga­nia tech­no­lo­gii jako narzę­dzia słu­żą­ce­go reali­za­cji innych celów. Sku­pie­nie na danych prze­my­sło­wych, inwe­sty­cjach w AI i infra­struk­tu­rze ma nie tyl­ko pod­wyż­szać poziom cyfry­za­cji UE, ale rów­nież umoż­li­wiać lub wspie­rać dzia­ła­nia doty­czą­ce trans­for­ma­cji ener­ge­tycz­nej i, sze­rzej, wal­kę z glo­bal­ną kata­stro­fą kli­ma­tycz­ną. Stąd też obec­ny w orę­dziu nacisk prze­wod­ni­czą­cej KE na szyb­kie tem­po dzia­ła­nia może być postrze­ga­ny rów­nież w tej per­spek­ty­wie: pró­by two­rze­nia i korzy­sta­nia z tech­no­lo­gii w spo­sób pozwa­la­ją­cy np. zre­ali­zo­wać cel ogra­ni­cze­nia emi­sji do 2030 r. o 55%. W świe­tle nauko­wych prze­wi­dy­wań i pro­gnoz doty­czą­cych kli­ma­tu, kon­cen­tra­cja na roz­wo­ju i wdra­ża­niu zie­lo­nych tech­no­lo­gii jest nie tyle kwe­stią wybo­ru, co oczy­wi­stą koniecznością.

Tekst orę­dzia dostęp­ny TUTAJ.