AI – szansa czy zagrożenie dla uniwersytetu?

ChatGPT (i inne zasto­so­wa­nia dużych mode­li języ­ko­wych) zmie­nia­ją spo­sób wyko­ny­wa­nia pra­cy umy­sło­wej. Biz­nes śmia­ło wyko­rzy­stu­je jego poten­cjał na dzie­siąt­ki inno­wa­cyj­nych spo­so­bów, od przy­go­to­wy­wa­nia kam­pa­nii mar­ke­tin­go­wych po ana­li­zę tre­ści. Coraz odważ­niej się­ga­ją po nie­go nasi stu­den­ci, sku­sze­ni spo­sob­no­ścią wyge­ne­ro­wa­nia w kil­ka sekund skład­ne­go tek­stu, a i aka­de­mi­cy testu­ją jego moż­li­wo­ści w zakre­sie przy­go­to­wy­wa­nia syla­bu­sów czy języ­ko­we­go wygła­dza­nia mate­ria­łów. Uni­wer­sy­tet musi przy­go­to­wać się na rewo­lu­cję w dydak­ty­ce i badaniach. 

Recen­zo­wa­nych badań doty­czą­cych wpły­wu sztucz­nej inte­li­gen­cji na edu­ka­cję jest jak na lekar­stwo, a te już opu­bli­ko­wa­ne szyb­ko się dez­ak­tu­ali­zu­ją. W tym bły­ska­wicz­nie roz­wi­ja­ją­cym się obsza­rze trze­ba więc w dużo więk­szym stop­niu opie­rać się na wła­snych obser­wa­cjach, pre-prin­tach, nie­for­mal­nych eks­pe­ry­men­tach, roz­mo­wach z nauczy­cie­la­mi akademickimi/studentami oraz teo­rii nauk spo­łecz­nych. Nie może­my jed­nak bier­nie przy­glą­dać się dyna­micz­nym zmia­nom wywo­ły­wa­nym przez roz­wią­za­nia AI – musi­my zacząć dys­ku­sję o moż­li­wych zasto­so­wa­niach tej tech­no­lo­gii, o zmia­nach, jakie wywo­ła w szkol­nic­twie wyż­szym, o zagro­że­niach, któ­re nie­sie i spo­so­bach ich neu­tra­li­zo­wa­nia. Pol­skie nauki spo­łecz­ne są do tej deba­ty dobrze przy­go­to­wa­ne – doświad­czy­ły już kie­dyś epo­ko­wej zmia­ny oto­cze­nia badaw­cze­go, od auto­ry­ta­ry­zmu do demo­kra­cji i od gospo­dar­ki cen­tral­nie pla­no­wa­nej do ryn­ko­wej, i zna­ją się na bada­niu nowych pro­ce­sów i transformacji. 

Pod­czas spo­tka­nia dr Woj­ciech Har­dy oraz Łukasz Nawa­ro:

• omó­wi­li dzia­ła­nie takich roz­wią­zań jak ChatGPT oraz czat Bing; 
• poka­za­li jak narzę­dzia te radzą sobie z testa­mi i egzaminami; 
• wska­za­li w jaki spo­sób moż­na je wyko­rzy­stać do zwięk­sze­nia pro­duk­tyw­no­ści naukowej;
• zapre­zen­to­wa­li moż­li­wo­ści zasto­so­wa­nia ChatGPT w pra­cy dydak­tycz­nej, badaw­czej, nauko­wej i administracyjnej. 

Pobierz pre­zen­ta­cję.

Pre­zen­ta­cja była połą­czo­na z krót­ką dys­ku­sją, pod­czas któ­rej wraz z zapro­szo­ny­mi gość­mi poszu­ki­wa­li­śmy odpo­wie­dzi na pyta­nie, czy i jak powin­na się zmie­nić aka­de­mia, aby zapew­nić naj­wyż­szą moż­li­wą jakość badań i dydak­ty­ki w świe­cie zdo­mi­no­wa­nym przez dyna­micz­ny postęp tech­no­lo­gicz­ny. AI może być zamknię­ta lub otwar­ta, dostęp­na dla wąskiej eli­ty lub demo­kra­tycz­na, two­rzą­ca oli­gar­chię lub wspie­ra­ją­ca rów­ność, zastę­pu­ją­ca czło­wie­ka lub wzmac­nia­ją­ca jego kom­pe­ten­cje. To, jaką ją uczy­ni­my, zale­ży od nas samych.