Efekt Sieci #35 – Czy cyfryzacja odstawi seniorów na boczny tor?

Tema­tem dzie­wią­te­go odcin­ka dru­gie­go sezo­nu pod­ca­stu „Efekt Sie­ci” są wyzwa­nia, jakie two­rzy pro­ces sta­rze­nia się spo­łe­czeń­stwa oraz szcze­gól­na gru­pa w świe­cie nowych tech­no­lo­gii – senio­rzy. W powszech­nej świa­do­mo­ści poku­tu­je mit senio­ra jako oso­by wyklu­czo­nej cyfro­wo, pozo­sta­ją­cej na mar­gi­ne­sie dzia­łań spo­łecz­nych. Tym­cza­sem bada­nia poka­zu­ją, że aktyw­ność cyfro­wa senio­rów wyraź­nie rośnie – według rapor­tu CBOS sta­no­wią oni aż 28 proc. kupu­ją­cych w sie­ci, chęt­nie korzy­sta­ją też z ban­ko­wo­ści elek­tro­nicz­nej czy z usług ban­ko­wych i finan­so­wych w ogó­le. Czy to ozna­cza, że mit wyklu­czo­nych, mar­gi­na­li­zo­wa­nych senio­rów jest już nieaktualny?

Eks­pert­ką odcin­ka jest dr Anna Niciń­ska, ana­li­tycz­ka DELab UW oraz eko­no­mist­ka na Wydzia­le Nauk Eko­no­micz­nych UW, któ­ra odpo­wia­da na pyta­nia dr Justy­ny Pokoj­skiej o:
- aktyw­ność senio­rów w sie­ci i cyfro­wą stro­nę osób star­szych,
- wery­fi­ka­cję mitów doty­czą­cych mar­gi­na­li­zo­wa­nia i wyklu­cze­nia senio­rów,
- per­spek­ty­wy „silver gene­ra­tion” na roz­wój ryn­ku mar­ke­tin­go­we­go,
- barie­ry na ryn­ku pra­cy, któ­re wyklu­cza­ją senio­rów,
- skut­ki auto­ma­ty­za­cji dla pra­cow­ni­ków 55+,
- wyzwa­nia zwią­za­ne ze sta­rze­niem się spo­łe­czeń­stwa,
- porów­na­nie sytu­acji senio­rów i reak­cji na wyzwa­nia sta­rze­nia się spo­łe­czeń­stwa w Pol­sce i w innych kra­jach Unii Europejskiej.

„Jeże­li popa­trzy­my na cykl życia i weź­mie­my dzie­cia­ki, któ­re teraz nie mają moż­li­wo­ści brać udzia­łu w edu­ka­cji z tego wzglę­du, że nie ma pię­ciu kom­pu­te­rów w rodzi­nie, tyl­ko jest jeden dzie­lo­ny, edu­ka­cja jest onli­ne i jest kon­ku­ren­cja któ­re dziec­ko aku­rat będzie mogło się tym zająć, to ma kon­se­kwen­cje na naj­bliż­sze lata edu­ka­cji tych dzie­cia­ków, ale ma też kon­se­kwen­cje dla tego, jak będą sobie radzić na ryn­ku pra­cy, jak będą mogli sobie kon­ty­nu­ować i roz­wi­jać te umie­jęt­no­ści cyfro­we. Wie­my, że to nie wiek jest kry­te­rium, któ­re ogra­ni­cza, ale wła­śnie te kom­pe­ten­cje cyfro­we, któ­re wpły­wa­ją na pro­duk­tyw­ność osób star­szych. Więc to nie jest kwe­stia same­go wie­ku, ale kwe­stia szans na zaku­mu­lo­wa­nie w cyklu życia tych rze­czy. Tutaj znów kobie­ty są w gor­szej sytu­acji ze wzglę­du na te prze­rwy [w zatrud­nie­niu] i inne nie­od­płat­ne pra­ce. Tak to bar­dzo czę­sto nadal wyglą­da w wie­lu kra­jach świa­ta – ta sytu­acja sta­ro­ści jest pochod­ną tego, co się wyda­rzy­ło wcze­śniej (…) Rynek pra­cy nie nadą­ża za tą struk­tu­rą popu­la­cji. Jest bada­nie, któ­re poka­zu­je, że pro­duk­tyw­ność osób w wie­ku 50+ nie jest gor­sza niż osób młod­szych. Wpraw­dzie czę­ściej popeł­nia­ją jakieś drob­ne pomył­ki, ale zde­cy­do­wa­nie rza­dziej popeł­nia­ją takie błę­dy, któ­re pro­wa­dzą np. do zatrzy­ma­nia pro­ce­su pro­duk­cji. Bar­dzo czę­sto jest tak, że zdro­wie tych osób jest w innej sytu­acji niż osób młod­szych, ale to nie jest tak, że wszyst­kie są nie­do­łęż­ne. To np. jest kwe­stia mniej­szej odpor­no­ści na przebodźcowanie”.

― dr Anna Niciń­ska, DELab UW, WNE UW