Tematem dziewiątego odcinka drugiego sezonu podcastu „Efekt Sieci” są wyzwania, jakie tworzy proces starzenia się społeczeństwa oraz szczególna grupa w świecie nowych technologii – seniorzy. W powszechnej świadomości pokutuje mit seniora jako osoby wykluczonej cyfrowo, pozostającej na marginesie działań społecznych. Tymczasem badania pokazują, że aktywność cyfrowa seniorów wyraźnie rośnie – według raportu CBOS stanowią oni aż 28 proc. kupujących w sieci, chętnie korzystają też z bankowości elektronicznej czy z usług bankowych i finansowych w ogóle. Czy to oznacza, że mit wykluczonych, marginalizowanych seniorów jest już nieaktualny?
Ekspertką odcinka jest dr Anna Nicińska, analityczka DELab UW oraz ekonomistka na Wydziale Nauk Ekonomicznych UW, która odpowiada na pytania dr Justyny Pokojskiej o:
- aktywność seniorów w sieci i cyfrową stronę osób starszych,
- weryfikację mitów dotyczących marginalizowania i wykluczenia seniorów,
- perspektywy „silver generation” na rozwój rynku marketingowego,
- bariery na rynku pracy, które wykluczają seniorów,
- skutki automatyzacji dla pracowników 55+,
- wyzwania związane ze starzeniem się społeczeństwa,
- porównanie sytuacji seniorów i reakcji na wyzwania starzenia się społeczeństwa w Polsce i w innych krajach Unii Europejskiej.
„Jeżeli popatrzymy na cykl życia i weźmiemy dzieciaki, które teraz nie mają możliwości brać udziału w edukacji z tego względu, że nie ma pięciu komputerów w rodzinie, tylko jest jeden dzielony, edukacja jest online i jest konkurencja które dziecko akurat będzie mogło się tym zająć, to ma konsekwencje na najbliższe lata edukacji tych dzieciaków, ale ma też konsekwencje dla tego, jak będą sobie radzić na rynku pracy, jak będą mogli sobie kontynuować i rozwijać te umiejętności cyfrowe. Wiemy, że to nie wiek jest kryterium, które ogranicza, ale właśnie te kompetencje cyfrowe, które wpływają na produktywność osób starszych. Więc to nie jest kwestia samego wieku, ale kwestia szans na zakumulowanie w cyklu życia tych rzeczy. Tutaj znów kobiety są w gorszej sytuacji ze względu na te przerwy [w zatrudnieniu] i inne nieodpłatne prace. Tak to bardzo często nadal wygląda w wielu krajach świata – ta sytuacja starości jest pochodną tego, co się wydarzyło wcześniej (…) Rynek pracy nie nadąża za tą strukturą populacji. Jest badanie, które pokazuje, że produktywność osób w wieku 50+ nie jest gorsza niż osób młodszych. Wprawdzie częściej popełniają jakieś drobne pomyłki, ale zdecydowanie rzadziej popełniają takie błędy, które prowadzą np. do zatrzymania procesu produkcji. Bardzo często jest tak, że zdrowie tych osób jest w innej sytuacji niż osób młodszych, ale to nie jest tak, że wszystkie są niedołężne. To np. jest kwestia mniejszej odporności na przebodźcowanie”.
― dr Anna Nicińska, DELab UW, WNE UW